Nederland is nagenoeg het enige land ter wereld dat toestaat, dat er rondom de jaarwisseling door kinderen en – veelal dronken – volwassenen tussen vele omstanders in vuurwerk wordt afgestoken, waarvan de zwaarte inmiddels in een oorlogsgebied niet zou misstaan. Het afsteken en afschieten gebeurt nota bene door volstrekt ondeskundigen. Tot voor kort stond onze overheid dit ronduit idiote gebruik gewoon toe. Pas na afloop van de jaarwisseling van 2019/2020 kwamen er stemmen op, die ertoe geleid hebben, dat in elk geval in de drie grootste steden van Nederland het vuurwerkgebruik door particulieren – ook na de Corona-jaren - aan banden zal worden gelegd. 

Nu het vooral door de uitbraak van het Corona-virus rustig op straat is geworden is het moeilijk voor te stellen hoe het er rond Oud op Nieuw kan toegaan, ook weer tijdens de laatste jaarwisseling, ondanks een formeel vuurwerkverbod! Om dat beeld in uw herinnering op te roepen, adviseer ik u om eens via Google het You Tube-filmpje van ca 6 minuten op te zoeken: How to survive Dutch fireworks” van een Canadese documentairemaker. Het verschaft ons zeer interessante informatie hoe het buitenland deze “traditie” van het afschieten van vuurwerk bekijkt: als pure waanzin! Een objectieve buitenstaander kan zijn ogen niet geloven als hij ziet hoe volstrekt idioot sommigen met dit levensgevaarlijke goedje omgaan, meestal in het bijzijn van vele omstanders en passanten. Opmerkelijk vindt deze documentairemaker, dat het vaak gedaan wordt door jongens van rond de 13 jaar oud en door onder invloed zijnde mannen. Vrouwen spelen nauwelijks een rol hierbij. 

Hoe staat het Maastrichtse stadsbestuur hierin? Op 31 maart 2020 heeft het College van B&W een brief aan de gemeenteraadsleden laten uitgaan, waarin het College haar plannen omtrent het afschieten van vuurwerk voor de komende jaarwisselingen uit de doeken doet. Het College verwijst in dit schrijven naar een reeds aangekondigde landelijke maatregel van het verbod tot verkoop en het afsteken van zgn. “enkelschotsbuizen, F3 vuurwerk, knalvuurwerk (incl. knalstrengen) en vuurpijlen. Volgens het College blijft er ondanks dit verbod (voor particulieren) nog genoeg vuurwerk over om af te schieten. Als eigen maatregel doet het College het voorstel om een of enkele vuurwerkvrije gebieden in Maastricht aan te wijzen. Deze aanwijzing zou moeten geschieden aan de hand van de klachtenpatronen van de afgelopen jaren. In de rest van de stad kan dan dus nog naar hartenlust diverse soorten niet verboden vuurwerk afgeschoten worden. 

Het is vanzelfsprekend ondoenlijk voor politie en handhavers om tijdens het vuurwerkgeknal rond de jaarwisseling te bepalen of er bijv. enkelschotsbuizen of knalstrengen (weet u wat dit zijn?) al of niet worden afgeschoten. Er is maar één manier om afdoende te kunnen handhaven en dat is een algeheel verbod op het afsteken van vuurwerk door particulieren. Elke knal betekent in dat geval immers een overtreding! Het Bestuur van de Seniorenpartij Maastricht is daarom absoluut geen voorstander van het aanwijzen van vuurwerkvrije zones, want dat impliceert, dat er ook zones zijn waar voluit afgeschoten mag worden. Op die plekken in de stad blijven de gezondheidsrisico’s en de stress voor mens en dier gewoon bestaan. Het NOS journaal van 1 januari 2020 heeft aangetoond, waar het instellen van vuurwerkvrije zones toe leidt: in Leiden werd expres vlakbij de grens van zo’n vuurwerkvrije zone volop geknald en geschoten en daartegen kon niet worden opgetreden. 

Het Bestuur van de Seniorenpartij Maastricht vindt het onbegrijpelijk, dat het College van B&W geen voorstander is van een algeheel vuurwerkverbod voor particulieren. Het enige argument, dat in meergenoemde brief van 31 maart 2020 wordt aangevoerd tegen zo’n algemeen verbod is, dat wij in Maastricht (gelukkig) niet de extreme situaties kennen, waar de Randstad mee wordt geconfronteerd. Ongeacht of je wel of niet kunt spreken van extreme situaties in Maastricht (zelf vind ik alleen al het afsteken van vuurwerk tussen omstanders en passanten door – veelal dronken – ondeskundigen al een extreme situatie) kan het College toch zeker niet ontkennen, dat het afsteken van vuurwerk bij met name ouderen een ernstig gevoel van onveiligheid oplevert, nog afgezien van de onbetwistbare schade aan het milieu (de uitstoot van fijnstof is enorm), de stress bij (huis)dieren en de ernstige gezondheidsrisico’s van de afstekers en omstanders. Om deze redenen spreekt het Bestuur van de Seniorenpartij Maastricht een krachtig “neen” uit tegen iedere vorm van vuurwerk, dat door particulieren wordt afgeschoten. Net als in heel veel buitenlandse steden kan een centrale siervuurwerkshow, door deskundige professionals tijdens de jaarwisseling afgestoken, een zeer welkome vervanging zijn. 

Ronald van Dooren
Bestuurslid SPM 

‍

‍