Bijdrage Senioren Stadspartij Maastricht – Begroting 2026

Voorzitter, College, raadsleden en inwoners van Maastricht,

De Senioren Stadspartij Maastricht wil beginnen met een welgemeend compliment aan het College en alle betrokken medewerkers. De voorliggende begroting 2026–2029 is een degelijk stuk werk: overzichtelijk, goed leesbaar, met realistische cijfers en heldere toelichtingen. Onze waardering daarvoor is groot. Maastricht laat met deze begroting zien dat ze financieel gezond is en bestuurlijk op orde.
Dat is in deze onzekere tijd – met oorlog aan de rand van Europa, een grillige economie en stijgende kosten voor zorg en energie – bepaald geen vanzelfsprekendheid.

We zien structureel sluitende begrotingen, een solide reservepositie en – ook niet onbelangrijk – geen extra belastingverhogingen voor onze inwoners. Dat verdient een chapeau.

Tegelijkertijd hoort bij onze rol als raad ook dat we kritisch meedenken. Niet om te mopperen, maar om te verbeteren. En juist dat willen wij vandaag doen: een optimistische blik op de stad, met aandacht voor waar het goed gaat én waar het beter kan zodat iedereen mee kan doen in onze stad.

1. Een solide financiële koers– maar blijf investeren in mensen

De cijfers spreken voor zich: Maastricht staat er financieel goed voor. De structurele exploitatiesaldi van 6, 10 en 15 miljoen in de jaren 2025–2027 tonen veerkracht. En zelfs in de verwachte ‘ravijnjaren’ 2028–2029 blijven we boven nul.
Daar mogen we trots op zijn.

Maar laat dit ook een aanmoediging zijn om het geld niet enkel op de plank te laten liggen. Want reserves zijn belangrijk, maar niet als ze leiden tot stilstand. Wij willen dat Maastricht blijft investeren in haarinwoners – juist nu de financiële basis stevig is.

Laten we in 2026 gericht investeren in mensen, niet alleen in stenen.
Een voorbeeld uit de praktijk: in Mariaberg is een buurtinitiatief gestart waar bewoners samen met studenten van Zuyd Hogeschool wekelijks een warme maaltijd organiseren voor ouderen. Dat soort lokale initiatieven verdient ondersteuning vanuit de begroting, bijvoorbeeld via kleine wijkbudgetten. Met een paar duizend euro kan zo’n initiatief jarenlang verschil maken.

2. Iedereen moet kunnen meedoen – onderwijs als basis

De SPM is blij met de recente investeringen in scholen en schoolgebouwen. Goed en gezond onderwijs is de basis voor een kansrijke toekomst. We zien dat er stappen zijn gezet met het Integraal Huisvestingsplan voor primair en voortgezet onderwijs – complimenten daarvoor.

Toch zien we in de praktijk dat niet elk kind dezelfde start krijgt. In sommige wijken is de taalachterstand groter, en zien we dat kinderen minder deelnemen aan sport en cultuur.
Wat ons betreft gebruikt het College een klein deel van de meevallers om het Jeugdeducatiefonds en het Sportfonds te versterken. Bijvoorbeeld door scholen, in wijken waar dit nodig is, extra budget te geven om schoolontbijten en naschoolse activiteiten te organiseren.
Een investering van €200.000 op jaarbasis kan al honderden kinderen helpen om sterker te beginnen.

Dat is niet alleen sociaal beleid, dat is ook slimme economie: een kind dat goed start, kost later minder zorg en ondersteuning.

3. Wonen – goed dat er gebouwd wordt, maar geef senioren de sleutel

We zien veel bouwactiviteit in de stad – van de Groene Loper tot Pottenberg en Oud-Heer. Dat is goed nieuws. Er is lef getoond om te investeren.
Maar in de praktijk horen wij nog te vaak verhalen van oudere inwoners die wel willen verhuizen naar een kleinere, levensloopbestendige woning, maar nergens terechtkunnen in hun eigen wijk.

Een voorbeeld: een echtpaar uit Daalhof – beiden begin 80 – wil al jaren kleiner wonen. Hun kinderen wonen in de buurt, ze willen bij hun vertrouwde huisarts blijven, maar geschikte woningen zijn er niet of ze krijgen geen voorrang.
Wat de SPM betreft moet dat anders.

Wij vragen het College om een toezegging dat zij  in overleg gaan met woningcorporaties om een voorrangsregeling te onderzoeken voor senioren die in hun eigen wijk willen doorstromen. Zo komt hun huidige woning vrij voor jonge gezinnen, en kunnen zij zelf comfortabel blijven wonen.
Dat is geen luxe – dat is slim beleid. In andere steden werkt dit al goed.

Ook pleiten wij ervoor om in het komende jaar te kijken naar alternatieve woonvormen: woningen die deels gedeeld worden, gemeenschappelijke hofjes, of combinaties van jong en oud.
Laat Maastricht een pilotwijk aanwijzen – bijvoorbeeld Nazareth of Mariaberg –om zo’n woonvorm te realiseren.

De SPM wacht met interesse de uitslag van het Woonbehoefteonderzoek af en vraagt het College om de toezegging dat in dit Woonbehoefteonderzoek ook naar de betaalbaarheidsgrenzen gevraagd wordt, niet alleen van de kale huur- of koopprijs maar ook van de totale woonlasten. Immers, men kan wel een woning “behoeven” maar moet deze ook kunnen betalen. Anders wordt het wonen een last i.p.v. een plek van veiligheid.

4. Zorg en ontmoeting –dichtbij en menselijk

De zorg verandert, mensen blijven langer zelfstandig wonen, en dat vraagt om nabijheid. De SPM ziet met waardering dat het College inzet op woonzorgzones en wijkgerichte voorzieningen.

Toch horen wij van bewoners dat de drempel naar zorg nog te hoog is. Mensen weten vaak niet waar ze terecht kunnen of haken af bij de digitale formulieren.
Een mevrouw uit Caberg vertelde ons: “Ik heb recht op huishoudelijke hulp, maar ik weet niet hoe ik het moet aanvragen.”

Daarom pleiten wij voor een fysiek aanspreekpunt in elke wijk, waar inwoners zonder afspraak terecht kunnen met vragen over zorg, hulp of welzijn. Geen callcenter, maar echte mensen aan een balie in het buurthuis of wijkcentrum.
Dat past bij de visie van Maastricht als stad waar iedereen mee kan doen.

Daarnaast: de mantelzorgers in onze stad verdienen meer ondersteuning. We stellen voor om in 2026 de jaarlijkse mantelzorgwaardering te verdubbelen –bijvoorbeeld via een lokale cadeaubon – en extra middelen beschikbaar te stellen voor respijtzorg.

Want wie goed voor een ander zorgt, verdient dat er ook goed voor hém gezorgd wordt.

Graag een reflectie van het college hierop.

5. Veiligheid en bereikbaarheid – let op de details

Voorzitter, veiligheid zit vaak in kleine dingen.
Bij de Wilhelminabrug zagen we recent dat de zebrapaden na de heropening geen verbeterde verkeersborden kregen. Een gemiste kans, zeker na de aangenomen motie over veilige oversteekplaatsen.
Daarom vragen wij het College om alle zebrapaden in 2026 te toetsen opzichtbaarheid en verlichting, te beginnen bij de schoolroutes en bij nieuw aan te leggen zebrapaden de beter zichtbare verkeersborden te plaatsen..

Verder steunen wij de plannen voor uitbreiding van P+R-locaties aan de stadsranden. Dat is een slimme manier om de binnenstad leefbaar te houden.
Wat ons betreft wordt daarbij ook gekeken naar goede fietsverbindingen vanuit deze hubs, zodat overstappen aantrekkelijk wordt.

Een ander punt dat we vaak horen: ouderen die in de avonduren geen gebruik meer durven te maken van het openbaar vervoer, omdat lijnen beperkt rijden.
Wij zijn blij dat lijn 3 weer de oude route naar het centrum oppakt, maar gunnen elke wijk een veilige en betrouwbare verbinding – óók na 20.00 uur.
We vragen het College hierover met Arriva in gesprek te gaan en te onderzoeken waar uitbreiding van avondritten mogelijk is.

6. Leefbare en groene wijken –samen doen werkt

De SPM gelooft in de kracht van de wijk.
In Pottenberg hebben bewoners zich verenigd om zelf een stuk openbaar groen te onderhouden – en dat werkt. De wijk is schoner, groener, en mensen voelen zich meer betrokken.

Wij vragen het College om dit voorbeeld te volgen en meer ruimte te geven aan bewoners via het Right to Challenge. Geef wijken die dat willen de mogelijkheid om voor een deel van het groenonderhoud zelf het initiatief te nemen, met ondersteuning van de gemeente.

Daarnaast willen we dat versteende wijken – zoals Heugemerveld –voorrang krijgen bij vergroening en wateropvang. De zomers worden heter, en hitte treft vooral ouderen. Een boom in de straat kan letterlijk het verschil maken.

Wij stellen voor om samen met woningcorporaties een subsidieregeling op te zetten waarmee bewoners hun gevel of binnentuin kunnen vergroenen. Klein geld, groot effect.

7. Cultuur en ontmoeting – het cement van de samenleving

Maastricht is niet alleen een stad van stenen, maar ook van verhalen, muziek en ontmoeting.
De SPM wil het College complimenteren met de voortgang bij projecten als de Bonbonnière en de Timmerfabriek. Het is goed dat cultuur weer zichtbaar wordt in de stad.

Maar laten we ook oog houden voor de kleine cultuur – de fanfares, koren en toneelverenigingen die het sociale weefsel vormen in onze wijken.
Wij vragen het College om in 2026 een wijkcultuurfonds in te stellen waarmee deze verenigingen laagdrempelig subsidie kunnen aanvragen voor repetitieruimte, instrumenten of kleding.
Want cultuur is niet alleen wat op het podium gebeurt, maar vooral wat mensen met elkaar verbindt.

Graag een reactie hierop van het college.

Tot slot

Voorzitter, Maastricht staat er goed voor. Financieel stabiel, sociaal betrokken, ambitieus in de toekomst.
Maar onze opdracht blijft: zorgen dat iedere Maastrichtenaar – jong of oud, rijk of arm – kan meedoen.

Dat doen we door dichtbij mensen te besturen, door wijkgericht te werken, door oog te hebben voor detail, en door te blijven investeren in zorg, wonen en leefbaarheid.

De Senioren Stadspartij Maastricht spreekt haar vertrouwen uit in deze koers, maar zal kritisch blijven volgen of de mooie woorden in de begroting ook zichtbaar worden in de wijken van onze stad.

Want pas als de cijfers op papier voelbaar worden in het dagelijks leven van onze inwoners, dan is de begroting écht geslaagd.

Dank u wel.

‍